De tiende dichtbundel van een schrijfster (1945) die piano en cello studeerde aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en werkte als psychotherapeut. In 1994 verscheen haar eerste roman, ‘Het meesterstuk’. Deze poëziebundel, die 39 gedichten bevat, wordt ingeleid met een motto van Gerrit Kouwenaar (1923-2014), een dichter met wie zij zeer bevriend was. Verscheidene gedichten schreef zij in opdracht, onder meer van het Mauritshuis en het Orkest van de Achttiende Eeuw. Net als in haar proza, klinkt in deze bundel de muziek door: aanwezig zijn trompetten en pauken, zo ook de componisten Tsjaikovski, Mozart en Haydn. Ronduit grappig zijn de geïrriteerde verzuchtingen over het ‘fijne dag!’ van kassières en over digitale ongemakken.In andere gedichten zijn het tuinen en bomen die bijdragen aan de ‘authentieke beelden’ waarom haar poëtisch werk bekend staat. De bundel valt ongetwijfeld in de smaak van poëzieliefhebbers die van subtiele melancholie houden.

Rijgstreek, kruissteek, kettingsteek. Ik leerde ze lang geleden, tijdens de handwerkles op de basisschool, maar of ik ze daarna ooit nog gebruikt heb? Ik geloof van niet. Toch bracht een recent gedicht van Anna Enquist (79) die borduursteken ineens weer boven. 'stompe naald, kartonnen kaartjes met / hun aardse kleuren'.

Wordt er eigenlijk nog geborduurd? In ieder geval wel in Borduurkwestie uit Enquists nieuwe dichtbundel De onderkant. Al is die oefening in geduld, het precisiewerk met naald en draad, hier veel meer dan zomaar een hobby. 'Dus: als je een borduurster ziet, weet dat je kijkt / naar een gekwelde die uit alle macht buiten de muren / houdt wat haar langzaam vernielen gaat.'

Handwerken om wat aan afschrikwekkends voorviel tijdens een leven op afstand te zetten, net als de dood.

Enquists poëzie is doortrokken van het steeds maar weer onder ogen komen van verlies. Een hartroerend 'tegen de klippen op niet vergeten' van de dochter die ze verloor. Haar zien in de eik die voor het huis staat. Een boom net zo hoog als de berk van de buren. Ook de dochters waren even oud.

Haar zoeken, zoals de Griekse godin Demeter haar dochter Penelope zocht - een thema waar ze eerder een cyclus aan wijdde. 'Overspoelend mijn verlangen/ haar te horen./ Haar stem, haar lied, haar lach.'

En tegelijk is ouderdom overal. Die is er in paniek om gedoe met computers, in soms wat hoekige conversaties over tuinieren of groeten bij de kassa. Die is er in het bewustzijn dat ook de zintuigen 'die je levenslang voorzien van materiaal' het eens zullen laten afweten.

Al staan ze nu nog op scherp: ogen zien 'forse mosselen' in scheenbeschermers van een voetballende kleinzoon; oren en tastzin staan wijd open voor fluit en zang, voor een sextet van Tsjaikovski, 'een bedeesde fagot' van Mozart.

'De onderkant. Die is eng en wreed. Onthutsende gedachten./ Die moeten op papier.' En dat gebeurt in deze bundel in grove en indringende lijnen. In geknotte zinnen, die door woorden als 'gepavoiseerd', 'sneven' of 'hartenklop' ook wel een wat gedragen toon kunnen hebben.

Enquist laat in De onderkant niet zozeer de kleurige bloemen en de wuivende korenaren aan de voorkant van het borduurwerk zien. Haar is het eerder om de achterkant te doen, om die wirwar van lussen en afgehechte draadjes, die gebeurtenissen van een leven onontkoombaar samenknopen.