Gezelschap

Gezelschap
Besprekingen
Een kwartet met vijf delen
Ook in Ali Smiths nieuwe roman Gezelschap blijven de vage grenzen tussen verhalen, gedachten, geschiedenis en de ervaring van het hier en nu een handelsmerk.
Iets meer dan twee jaar geleden voltooide Ali Smith haar seizoenskwartet met Zomer en nu verschijnt al een nieuwe roman: Gezelschap. Het kwartet Herfst, Winter, Lente en Zomer was een tour de force: sinds 2017 publiceerde Smith elk jaar een roman gelinkt aan een seizoen. In elk deel dringen in de fictieve wereld die de auteur schept echo's binnen van de grote omwentelingen uit dat jaar: van de Brexit en de vluchtelingenkwestie over klimaatcrisis tot polarisering. Het zijn ontwikkelingen die het praten en doen en laten van haar personages mee bepalen. Die personages blijven tegelijk erg Smithiaans: jonge, eigengereide meisjes en vrouwen, taalgevoelige wezens, zorgende of afwezige vaderfiguren, uit de band springende moeders, kunstenaars, 'vreemdelingen' en buitenbeentjes. De romans zijn een kleurig weefwerk van verbanden en spiegelingen tussen Smiths personages, historische figuren en literatuur en kunst.
Het kwartet werd geschreven en gepubliceerd in een …Lees verder
Vrienden met een vogeltje
Losjes verweeft Ali Smith twee verhaallijnen in een roman vol taalspel. Het boek lijkt in hoog tempo geschreven, maar lijdt daar beslist niet onder.
Tussen oktober 2016 en augustus 2020 publiceerde Ali Smith in een adembenemend tempo haar seizoenenvierluik: een reeks boeken die ze telkens in ongeveer vier maanden schreef en die pakweg zes weken na voltooiing werden uitgegeven. Realtime-literatuur werden de boeken genoemd. De Brexit, het Grenfell Tower-drama, het Windfall-schandaal, de eerste fase van de coronacrisis, ze passeerden allemaal de revue. Tegelijk waren de boeken, hoe maatschappijkritisch ook, het tegenovergestelde van sociaal realisme. 'Realistisch' is het laatste woord dat je zou gebruiken om het werk van Ali Smith te omschrijven. Bij haar staat te allen tijde de verbeelding voorop en sneuvelen de wetten van het realisme vaak al op de eerste bladzijde.
Haar nieuwe roman, Gezelschap (Companion Piece), sluit in veel opzichten aan bij het seizoenenvierluik, zoals de Engelse titel al suggereert. Het boek speelt tijdens de coronalockdown van 2021 en benadert de misstanden in de Britse maatschappij op dezelfde ven…Lees verder
Slotwoord
Ali Smith smeedt haar taal om tot een sleutel waarmee ze elk lezersbrein openwrikt.
Nummer onbekend. Sandy staart vertwijfeld naar haar telefoon. Enerzijds heeft ze geen zin in telemarketeers – ze heeft überhaupt nergens zin in – maar anderzijds ligt haar vader in het ziekenhuis en kan deze oproep wel eens belangrijk zijn. Ze aanvaardt het gesprek en hoort aan de andere kant van de lijn een oude stem opdoemen. Het is Martina Inglis, een vage vriendin uit haar studententijd. Martina heeft raad nodig en steekt van wal met een krankzinnig verhaal. Over hoe ze op de luchthaven werd aangehouden omdat ze een antiek smeedijzeren slot wilde importeren. Hoe ze in een vensterloze ruimte werd opgesloten en daar – vanuit de belendende kamer? – een rare stem hoorde, een stem die haar een dilemma voorlegde: curlew or curfew – wulp of avondklok?
Ooit heeft Sandy Martina geholpen met een paper over de dichter E.E. Cummings dus dacht Martina dat Sandy haar wel kon helpen met dit cryptische raadsel dat haar tot in haar dromen achtervolgt. O…Lees verder